ارزیابی اقتصاد سلامت و سلامت اجتماعی در ایران؛ گذشته، حال و آینده

اقتصاد سلامت، شیوه­های به‌کارگیری و استفاده از تئوری­های اقتصادی در حوزه‌های مرتبط با بهداشت و مراقبت­های بهداشتی است. این حوزه از نظر ماهیت، تفاوت­های برجسته­ای با سایر حوزه‏ها دارد و اقتصاددانان به دلایل مختلفی به عرصه مراقبت‏های بهداشتی توجه ویژه­ای دارند:اوّل این­که منابع موجود برای مراقبت‏های بهداشتی محدود است و همانند موارد دیگر، تقاضا برای خدمات بهداشتی از عرضه آن­ها بیشتر است؛ دیگر این که محدودیت و کمیابی به آسانی با افزایش هزینه­های بهداشتی از میان نمی‌رود زیرا اهمیت هزینه­های فرصت نادیده گرفته می‌شود و در بسیاری از شرایط، معیار ما برای تخصیص کالا و خدمات در بخش بهداشت، نه میل و اشتیاق یا توانمندی پرداخت، بلکه نیاز می‌باشد. لذا ما به مجموعه­هایی از تکنیک­های اقتصادی برای تحلیل و ارزیابی بازار مراقبت­های بهداشتی نیازمندیم. هدف این مقاله، ممیزی این رشته با تاکید بر سلامت اجتماعی است. شاخص­های مورد استفاده در این طرح از میان داده­های مربوط به حوزه اقتصاد سلامت (ساختاری، عملکردی) شامل کتاب، پایان­نامه، گزارش طرح‏های پژوهشی، و مقالات علمی- پژوهشی از دانشگاه­هایی که رشته اقتصاد سلامت در آن‌ها دایر است، استخراج، گردآوری و دسته­بندی شدند. اقتصاد سلامت در خارج از کشور شامل گرایش­های متفاوتی مانند سیاست‌گذاری سلامت[1]، اقتصاد بیمه درمان، ارزیابی فناوری­های سلامت و دارای سوابق دیرینه­ای است. اما در ایران نزدیک به 10 سال است که  در مقطع کارشناسی ارشد برای اولین بار در دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی دانشگاه علوم پزشکی ایران دانشجو پذیرش شده است. در حال حاضر دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد، دانشگاه علوم پزشکی شیراز و دانشگاه علوم پزشکی کرمان نیز در این مقطع دانشجو می‏پذیرند. همچنین دکتری تخصصی این رشته نیز از سه سال گذشته در دانشگاه علوم پزشکی تهران و پژوهشکده اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس ارائه می­شود.     4. Health Policy